Ken Burns Baseball (1994)

Tytuł oryginalny: Baseball
Reżyseria: Ken Burns
Rok wydania: 1994
Czas trwania: 110-145 min 
Liczba odcinków: 9
Gatunki: Dokumentalny, Historyczny, Sportowy

W latach 1910-20 baseball stał się ulubioną rozrywką Stanów Zjednoczonych. Był to czas szybkich karier, ogromnych pieniędzy zarabianych przez najlepszych zawodników i wielkich skandali.  Oryginalnie serial składał się z 9 odcinków, każdy trwał 1,5-2 godziny.  Jednak często na potrzeby telewizyjne rozbito poszczególne odcinki na godzinne epizody. Serial w 9 odcinkach opowiada całą historię Baseballu od samego początku do roku 1993.


01.
Pierwszy inning Our Game trwa 110 minut. Opowiada o baseballu XIX wieku, jego narodzinach.
Na 110 minut cofamy się w przeszłość, gdzie nie ma rękawic, nie ma czapeczek z daszkiem. Stroje baseballowe są w sumie mocno podobne do dzisiejszych, buty z podobną podeszwą, pasek w trykocie. Noi to co w baseballu najwspanialsze... od tylu lat niezmienne zasady.
Pierwsza cześć opowiada o baseballu od samego początku, czyli od około 1840 roku do nowego, XX wieku. Najpiękniejsze momenty uchwycone na zdjęciach, wypowiedzi dawnych sław. Seria opowiada również o zakazie gry dla czarnych w głównych ligach.

02.
Something Like A War  - Ta część w przybliżeniu ukazuje lata 1900-1910. Część podobna do poprzedniej, czyli masa zdjęć, wywiadów, komentarzy i oczywiście wspaniały, klimatyczny soundtrack. Pojawiły się nawet króciutkie, skromne filmiki. Ta część trwa około 100 minut.

03.
The Faith of Fifty Million People, ukazującą kolejne 10-lecie: 1910-1920. Muszę przyznać, że tą część obejrzałem z najmniejszą uwagą. Nie mogłem się skupić na filmie przez większość czasu. Było paręnaście urywków filmowych i jak zawsze świetny klimat. Wątek największego skandalu zajął mniej miejsca niż się spodziewałem (1/3 filmu, nawet niecała). Część jak i cała seria - kapitalna. Ta część trwa około: 115 minut.

04.
A National Heirloom, która zajmuje się praktycznie tylko... Babe Ruthem, największym baseballistą w historii. Ta część trwa 110 minut. Ta część jak i poprzednie oczywiście wspaniała, tutaj już bardziej filmowo. Pojawiają się urywki z meczy, a także stare jakieś reklamy, etc. Naprawdę wspaniała część. Jednocześnie pokazuje człowieka, jakiego nie znamy. Nie tylko jako największego baseballistę w dziejach, ale także jako wspaniałego człowieka.  

05.
Shadow Ball, która zajmuje się głównie murzynami, rasizmem, odrębną ligą murzynów. Kolejna część w której widać jak baseball szybko się rozwijał, choć nieco to trwało. W tej części pojawił się już urywek filmowy kolorowy. Poza tym masa zdjęć, filmów, wywiadów, ogólnie znakomita część!, którą jak wszystkie, trzeba obejrzeć! Ta część trwa dokładnie 120 minut, czyli 2 godzinki. 

06.
Szósta cześć, to część wyjątkowa i jednocześnie przełomowa. The National Pastime, bo tak nazywa się ta część trwa aż 145 minut!
Po pierwszych 5 częściach, w szóstej nadchodzi triumfalny moment, kiedy Jackie Robinson jako pierwszy Afroamerykanin gra w Dodgersach w Major League Baseball w 1942 roku. W części również wątki o innych sławach, m. in. Joe DiMaggio oraz Ted Williams. W filmie pokazano również czasy II wojny światowej, kiedy poniekąd baseball został uratowany przez żeńską ligę baseballową (polecam film: Ich własna liga). Dekada skończyła się śmiercią legendarnej osoby - Babe Ruth w 1948 roku. 

07.
The Capital of Baseball trwa 128 minut. Ta seria skupia się na trzech, dominujących siłach w lidze: Yankees, Giants oraz Dodgers. Między 1949 a 1958 każdy z tej trójki zdobył choć raz World Series.
Yogi Berra i Mickey Mantle z Yankees, Jackie Robinson i Roy Campanella z Dodgers, oraz Willie Mays i Bobby Thompson z Giants to tylko część legendarnych zawodników, którym poświęcona jest spora część filmu. Jak dla mnie jedna z najlepszych części.  

08.
A Whole New Ballgame trwa 111 minut. Kolejna bardzo ważna część opowiadająca o baseballu lat 60. Poprzednie siedem części to typowa kronika, materiały wideo krótkie, fotografie okraszone komentarzem i wywiady. W tej części materiałów wideo mamy już dużo więcej.
Mantle Mickey i Roger Maris próbowali dogonić Babe Ruth'a w rekordzie homerunów. Dwaj miotacze - Bob Gibson i Denny McLain zostali MVP. W tej części było również o innych sławach, m. in. Stan Musial, Ted Williams, a także ważne wydarzenie wciąż dotyczące jeszcze dyskryminacji czarnych z zawodnikiem - Curt Flood.

09. 
Home trwa 142 minuty. Dziewiąty inning, to typowy końcowy odcinek. Zajmuje się wieloma problemami, które dotknęły 'nowoczesny' baseball, m. in. niedozwolonymi środkami wspomagającymi, a także niebezpiecznie wysokimi pensjami, tylko niektórych zawodników. Nie pominięto również najważniejszych rzeczy 'na boisku' z lat 1970-1993, tak więc jest i rekord Hanka Aarona. W filmie również wiele urywków z meczy, jeden z lepszych odcinków, który ogląda się z zapartym tchem.  

Całość trwa 18,5 godziny i ja bym to nazwał taką Biblią Baseballu. Trzeba to po prostu obejrzeć. Serial był niegdyś emitowany na kanale PLANETE z polskim lektorem! Jeden odcinek trwał godzinę. Ja osobiście oglądałem serial po angielsku.
Dokument został nagrodzony w 1994 roku nagrodą "Emmy", uważaną za jedno z najbardziej prestiżowych amerykańskich wyróżnień za twórczość telewizyjną. 



---

W 2010 roku wyszła kolejna część po latach nazwana "The Tenth Inning". Opowiada historię ostatnich 15 lat w baseballu, czyli w przybliżeniu 1994-2010. 10 odcinek wchodzi nie jako w skład obecnych 9, jednakże ponieważ powstał po 16 latach przerwy, opiszę go innym razem. Dziesiątego odcinka jeszcze nie oglądałem, bowiem całą serię oglądałem w 2010 roku, a wtedy jeszcze nie było premiery dziesiątego inningu. Generalnie rzecz ujmując - wspaniały dokument!